'Buierader' (Column Trouw 26 nov)

Het ministerie gaat met de tijd mee, dat valt niet te ontkennen. Onder de vlag #onderwijs2032 is vorige week op Twitter een nationale discussie gestart over de toekomst van ons onderwijs. Eindelijk een onderwijsvernieuwing ‘van onderaf’. Dat lijkt mooi nieuws, maar ik heb mijn bedenkingen. Hebben ze dan zelf helemaal geen ideeën in Den Haag? Wij kiezen die mannen en vrouwen om ons te vertegenwoordigen in een parlement, op basis van hun plannen met dit land, komen ze meteen terug bij ons om te vragen hoe het moet! Ik weet het niet, ik vind het niet erg sterk.

Maar komaan, niet zo zuur, het is hip, en het slaat aardig aan. De snedige tweets en aardige filmpjes vliegen je om de oren op de website #onderwijs2032. De meest populaire tweet van de afgelopen week betrof een grappige foto van één of andere aardrijkskundetoets op een basisschool. De vraag: ‘Je wilt een vakantieplek uitkiezen met een kleine kans op regen. Welke kaart kan je het beste raadplegen?’ De leerling negeerde de drie mogelijke antwoorden en voegde heel slim een vierde toe: ‘Buierader.’

Het plaatje begon na een paar duizend retweets zo’n beetje symbool te staan voor de zelfverzonnen kloof tussen het mondige, out-of-the-box denkende kind en het vermolmde, achterhaalde onderwijssysteem. Ik denk dan: een rare kwibus die zijn vakantiebestemming voor de zomer uitzoekt op basis van de regenverwachting voor de komende drie uur. Ik vind zulke toetsen ook stom, maar laat de meester of juf die geduldig uitlegt hoe je een klimaatkaart leest dat in vredesnaam blijven doen, en ook nog voldoende spellingslessen geven.

Concreet is de vraag die via #onderwijs2032 aan ons gesteld wordt: ‘Wat moeten kinderen leren op school zodat ze klaar zijn voor hun toekomst?’ Lees in plaats van ‘toekomst’ gewoon ‘werk’, want zo wordt het bedoeld. Hun eerste baan, in 2032. Staatssecretaris Dekker noemde in DWDD computerprogrammeren als voorbeeld van een mogelijk nieuw schoolvak, want computers zijn over twintig jaar vast nóg belangrijker. Hij zei het drie keer geloof ik, dus ik voel, eh, de bui al hangen.

Ondertussen vergeten iets wezenlijks: dat we onze kinderen geen onderwijs geven voor een leuke baan, maar voor het leven. Althans, dat is wat ik probeer te doen, ik geef dingen door die ik belangrijk vind, zodat ze niet verloren gaan. Of mijn leerlingen er in hun eerste baan iets aan hebben zal me eerlijk gezegd een zorg zijn.

Het onderwijs mag best vernieuwen, ja, dat lijkt me een prima idee. Maar laten we alsjeblieft niet proberen te bedenken wat onze kinderen over twintig jaar aan kennis nodig zullen hebben in hun eerste baan. Dat is hetzelfde als een vakantie boeken naar een land waar het volgens de buienradar het komende halfuur niet regent.